Pamiętacie jak przed egzaminami na studiach pokój był wysprzątany? Albo jak przed spotkaniem oblaliście się kawą lub wyjechaliście za późno i utknęliście w korku przed ważnym spotkaniem i się spóźniliście?
Każdy z nas ma repertuar zachowań, które odciągają nas od zrobienia tego co mamy zrobić.
Zachowania pasywne polegająca nie podejmowaniu aktywnych działań wobec trudności, problemów i możliwości lub podejmowanie ich w sposób nieefektywny. Wiążą się z brakiem działania lub nieskutecznym działaniem.
Wyróżniamy 4 rodzaje zachowań pasywnych:
NIEROBIENIE NICZEGO: osoba zachowuje się biernie, nie zauważ swojej zdolności do myślenie aby rozwiązać problem. Może przesypiać całe dnie, siedzieć w bezruchu, wpatrywać się w jeden punkt.
NADADAPTACJA (nadmierna adaptacja): zaspokojenie potrzeb innych i dopasowanie zachowania do swoich wyobrażeń na temat potrzeb innych zamiast działania w zgodzie z własnymi przekonaniami, możliwościami i potrzebami.
POBUDZENIE: zamiast skupić się na działaniach dążących do realizacji celu energia kierowania jest na działania nieproduktywne, mechaniczne niezwiązane z zadaniem i robieniu więcej niż to jest potrzebne np. sprzątanie gdy trzeba się uczyć/pisać raport, obgryzanie paznokci.
SAMOUTRUDNIANIE i/lub PRZEMOC: uniemożliwienie sobie lub utrudnianie zrobienie czegoś poprzez ograniczenie samego siebie np.: oblaniem się kawą przed spotkaniem albo stosowanie przemocy wobec siebie np.: skręcenie kostki przed zawodami, upicie się lub przemoc wobec innych przejawiająca się agresją fizyczną lub psychiczną. Powoduje to wymuszenie otoczenia, aby zajął się mną i przejął odpowiedzialność za mój problem.
Pod każdym zachowaniem pasywnym kryje się NIEROZPOZNANIE tj. nieświadomy proces ignorowania informacji, która mogłaby umożliwić realną zmianę sytuacji czy problemu.
A Wy rozpoznajecie u Siebie zachowania pasywne? Które to Wasze ulubione?
Źródło:
Stewart, I.; Joines, V. (2016). Analiza Transakcyjna dzisiaj. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Hay, J. (2010). Analiza Transkacyjna dla Trenerów. Kraków: Transmisja
Notatki własne: Akademia Analizy Transakcyjnej; szkolenie Od nierozpoznania do działania.
